Trong thập kỷ qua, Elon Musk, người sáng lập SpaceX và CEO Tesla Motors đã khẳng định vị thế của mình là một trong những doanh nhân vĩ đại nhất thế giới. Trong quá trình này, anh ấy đã đạt được một lượng người theo dõi gần như đình đám với hơn 80 triệu người theo dõi trên Twitter, gần gấp 10 lần toàn bộ dân số của Thành phố New York (dân số năm 2020 là 8.804.190 người).
Với việc bổ sung nhà máy Gigafactory của Tesla ở Austin, Texas, CEO Elon Musk sẽ thu hút khoảng 20.000 công nhân làm việc dưới quyền của mình. Trên thực tế, Tesla và SpaceX tuyển dụng hơn 100.000 người làm việc hết thảy cộng lại. Vậy làm việc cho Elon Musk sẽ như thế nào? Dưới đây là một cái nhìn sâu hơn về cách tiếp cận quản lý của anh ấy.
Có quản lý vi mô và sau đó có “quản lý nano”
Elon Musk là CEO của hai trong số những công ty sáng tạo nhất thế giới, công ty ô tô điện Tesla Motors và công ty tên lửa SpaceX. Anh ấy có thể làm được điều này thông qua một động lực đáng kinh ngạc, và sự tự tin vô cùng lớn. Anh ấy được cho là làm việc 100 giờ mỗi tuần và không bao giờ hài lòng với những gì mình đạt được.
Năm 2015, Musk tự mô tả mình là một “nhà quản lý nano” trong một cuộc phỏng vấn với The Wall Street Journal. “Kim cương được tạo ra dưới áp lực, và Elon Musk là một nhà chế tạo kim cương bậc thầy”, Dolly Singh, cựu giám đốc bộ phận thu nhận tài năng của SpaceX nói với Insider trước đây. Một kỹ sư phần mềm của Tesla trước đây đã nói với Insider rằng: “Anh ấy thách thức mọi người và thúc đẩy họ làm những điều mà họ không nghĩ rằng họ có thể làm và thực sự tuyệt vời theo một số cách”. Ông Singh nói, Musk không phải là một người theo chủ nghĩa tự do thích coi thường đội của mình. Thay vào đó, anh ấy đưa ra những “bài nói chuyện tạo động lực độc đáo” là một chiến thuật có chủ ý. Theo Singh, Musk thích nói rằng, anh ấy thúc đẩy nhóm của mình mạnh mẽ đến mức họ cảm thấy như đang “nhìn chằm chằm vào vực thẳm”.
Một khía cạnh trong phong cách lãnh đạo của Elon Musk thường bị chỉ trích nhất là phong cách quản lý vi mô cực đoan của anh ấy. Elon Musk thường được khuyên nên thuê một COO thay vì cố gắng hoàn thành mọi việc một mình. Một trong những nhân viên cũ của anh ấy cho biết: “Elon sa thải một số kỹ sư đã đưa ra một số quyết định tồi tệ dù không liên quan, và Elon ngủ trên sàn nhà máy cho đến khi vấn đề được khắc phục, hoặc bất cứ điều gì”. Vấn đề với quản lý vi mô kiểu này là nó có thể tốt hoặc xấu.
Nhưng vào năm 2018, các nhân viên hiện tại và trước đây của Tesla nói với đài CNBC rằng, việc quản lý vi mô của Musk đã tiêu tốn thời gian và tiền bạc của công ty. Musk đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận của Insider về câu chuyện này.
Đặt mục tiêu siêu căng: Đi theo những điều không thể
Cho dù đó là việc tạo ra các chip não để cách mạng hóa khoa học thần kinh hay tìm cách chiếm giữ sao Hỏa, những mục tiêu vô cùng tham vọng và do đó luôn thúc đẩy đều nằm trong chiến lược “mục tiêu kéo dài” của Musk. Theo Tạp chí Kinh doanh Harvard, “mục tiêu kéo dài liên quan đến những kỳ vọng cấp tiến vượt ra ngoài khả năng và hiệu suất hiện tại”, và cũng được đánh dấu bởi tính mới cực kỳ. Và trong Tạp chí kinh doanh Harvard, Gwynne Shotwell, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành của SpaceX cho biết tại Hội nghị TED 2018 rằng: “Khi Elon nói điều gì đó, bạn phải dừng lại và không được thốt lên ‘Chà, điều đó là không thể”. Bạn hãy nén nó, bạn nghĩ về nó, và bạn tìm mọi cách để hoàn thành nó. Tôi luôn cảm thấy công việc của mình là tiếp thu những ý tưởng này và biến chúng thành mục tiêu của công ty, để làm cho chúng có thể đạt được”.
Ưa cuộc họp ngắn gọn, thích dùng biệt ngữ, ghét dùng chuỗi lệnh trong giao tiếp quản lý
Musk cũng chia sẻ triết lý quản lý của mình với các nhân viên Tesla trong một email năm 2018, trong đó ông viết rằng thường nên có ít cuộc họp hơn, ngắn hơn và những người không đóng góp nên đơn giản rời đi. “Các cuộc họp quá nhiều là nhược điểm của các công ty lớn và hầu như luôn trở nên tồi tệ hơn theo thời gian. Vui lòng rời khỏi tất cả các cuộc họp lớn, trừ khi bạn chắc chắn rằng chúng đang cung cấp giá trị cho toàn bộ khán giả, trong trường hợp đó, hãy giữ chúng thật ngắn gọn”, anh viết.
Trong một bức thư nội bộ gửi cho nhân viên Tesla vào năm 2018, người sáng lập và CEO của hãng xe hơi đã kêu gọi nhóm của anh ấy giao tiếp nhanh nhất và trực tiếp nhất có thể, đồng thời luôn bỏ qua bất kỳ loại “chuỗi mệnh lệnh” nào.
“Giao tiếp nên đi qua con đường ngắn nhất cần thiết để hoàn thành công việc, không phải thông qua ‘chuỗi lệnh’. Bất kỳ người quản lý nào cố gắng thực thi chuỗi giao tiếp mệnh lệnh sẽ sớm thấy mình đang làm việc ở nơi khác”, anh ấyviết trong email. Ở đây, vị tỷ phú nói rằng nhân viên nên sử dụng biệt ngữ và bỏ qua chuỗi lệnh để cải thiện giao tiếp.
Trong một email được gửi vào tháng 10 năm ngoái, lần đầu tiên được CNBC đưa tin, Musk nói với các nhân viên Tesla rằng ông không ngại nếu họ nghe nhạc trong nhà máy, hoặc thêm “bất kỳ điểm nhấn nhỏ nào khiến công việc trở nên thú vị hơn”.
Trong một email khác vào tháng 10, Musk nói với các nhà quản lý Tesla rằng họ có ba cách để tiếp tục ở lại công ty khi anh gửi email cho họ với những chỉ dẫn rõ ràng: giải thích tại sao anh ấy sai, yêu cầu làm rõ hoặc “thực hiện chỉ dẫn”. Nếu không có những điều trên được thực hiện, người quản lý đó sẽ bị yêu cầu từ chức ngay lập tức”, Musk viết.
Musk được cho là người dễ gặp sự cố cháy nổ và “phát hỏa thịnh nộ”
“Nếu bạn nói sai điều gì đó hoặc mắc một lỗi sai hoặc dụ dỗ anh ta sai cách, anh ta sẽ quyết định bạn là một tên ngốc và không có gì có thể thay đổi suy nghĩ của anh ta”, một giám đốc kỹ thuật cấp cao tại Tesla nói với Tạp chí Wired vào năm 2018.
Một đại diện của Tesla đã nói với Wired vào thời điểm đó rằng, Musk “đôi khi thực hiện một bước khó khăn là sa thải những người hoạt động kém hiệu quả và khiến thành công của toàn bộ công ty gặp rủi ro”. Cùng năm, các nhân viên Tesla nói với Insider rằng Musk có thể đòi hỏi cao và khó đoán.
“Về cơ bản Elon làm những gì anh ấy muốn, bất cứ khi nào anh ấy muốn”, một người nói. Trong một cuốn sách của phóng viên Tim Higgins, thuộc tờ Wall Street Journal, Musk đã phản bác một số giai thoại của cuốn sách, gọi nó là “cả sai lầm” và “nhàm chán”. Vào tháng 7/2021, Musk đã phủ nhận việc từng sa thải nhân viên trong lúc nóng giận, anh ấy “đưa ra phản hồi rõ ràng và thẳng thắn”, trong khi đó điều này bị xuyên tạc hiểu với kiểu chế nhạo.
